ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⵜⴰⵄⵉⴱⵔⵉⵜ
| ⵜⴰⵄⵉⴱⵔⵉⵜ | |
|---|---|
| ⵜⵓⴷⴰⵢⵜ | |
| ⵜⴰⵙⴳⴰ | ⵉⵙⵉⵔⴰⵢⵉⵍ |
| ⴰⵣⴷⴰⵔ | ⵓⴷⴰⵢⵏ |
ⵜⴰⵡⵊⴰ ⵏ ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ |
ⵜⵉⴼⵔⵓⵙⵢⴰⵡⵉⵢⵉⵏ
|
| ⵉⵏⴳⴰⵍⵏ ⵏ ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ | |
| ⵉⵥⵓ 639-1 |
he |
| ⵉⵥⵓ 639-2 |
heb |
| ⵉⵥⵓ 639-3 |
heb |
|
ⵜⴰⵙⵏⴰ ⵣⵖ ⵡⴰⵔⵔⴰ ⵏ ⵉⵛⵄⵉⵢⵢⴰ ⵙ ⵜⵄⵉⴱⵔⵉⵜ ⵜⴰⵇⴱⵓⵔⵜ | |
ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⵜⴰⵄⵉⴱⵔⵉⵜ ⵏⵖ ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⵜⵓⴷⴰⵢⵜ[a] (ⵙ ⵜⵄⵉⴱⵔⵉⵜ: עִבְרִית) ⴷ ⵢⵓⵜ ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⵜⴰⴼⵔⵓⵙⵢⴰⵏⵜ ⵜⴰⵙⴰⵎⵉⵜ, ⵜⴰⵎⵓ ⴳ ⵜⴷⵓⵔⴰⴱⴱⵓⵜ ⵏ ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵉⵏ ⵜⵉⵙⴰⵎⵉⵢⵉⵏ ⵜⵉⴳⴰⴼⴰⵏⵉⵏ-ⵜⵓⵜⵔⵉⵎⵍⵉⵏ. ⵜⵍⵍⴰ ⵜⴳⴰ ⵜⵄⵉⴱⵔⵉⵜ ⵖⴰⵙ ⵢⴰⵜ ⵜⴰⵏⵜⴰⵍⴰ ⵜⴰⴷⵖⵔⴰⵏⵜ ⵏ ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵉⵏ ⵜⵉⴽⴰⵏⴰⵄⴰⵏⵉⵏ, ⴰⵔ ⵉⵙⵙ ⵙⴰⵡⴰⵍⵏ ⴰⵢⵜ ⵉⵙⵔⴰⵢⵉⵍ ⵉⵇⴱⵓⵔⵏ[b], ⵜⵙⵓⵍ ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⴰⴷ ⴳ ⵓⵙⵙⵎⵔⵙ ⴰⴽⵓⵢⴰⵙⵙ ⴰⵎ ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⵜⴰⵢⵎⵎⴰⵜ ⴰⵔ ⴷⴼⴼⵉⵔ ⵏ 200 ⴹ.ⵜ., ⵜⵙⵓⵍ ⴰⵎ ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⵜⴰⴼⵓⵥⴰⵕⵜ ⵏ ⵓⵙⴷⴳ ⵓⴷⴰⵢ (ⵣⵖ ⵓⵣⵎⵣ ⵏ ⵓⵙⵓⵎⵖ ⵡⵉⵙ ⵙⵉⵏ) ⴷ ⵓⵙⴳⴷ ⴰⵙⴰⵎⵉⵔⵉⵢ.[2] ⵜⴰⵖⵓⵍ ⴷ ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⵖⵔ ⵜⵓⴷⵔⵜ ⴳ ⵜⴰⵙⵓⵜⴰ ⵜⵉⵙ 19, ⵜⴳ ⴰⵎⴷⵢⴰ ⴰⴼⵔⴷⵉ ⵏ ⵓⵙⴰⵖⵓⵍ ⵏ ⵓⵙⴷⵡⵍ ⵖⵔ ⵜⵓⴷⵔⵜ ⵏ ⴽⵔⴰ ⵏ ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⴳⵔ ⴽⵔⴰ ⵏ ⵓⵖⵔⴼ ⵎⵇⵇⵓⵔⵏ. ⴳⵔ ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵉⵏ ⵜⵉⴽⴰⵏⵄⴰⵏⵉⵢⵉⵏ ⴰⴽⴽⵯ, ⵖⴰⵙ ⵜⴰⵄⵉⴱⵔⵉⵜ ⴷ ⵜⴰⵕⴰⵎⵉⵜ ⴰⴷ ⵉⵙⵓⵍⵏ ⵖⴼ ⵢⵉⵍⵙⴰⵡⵏ ⴰⵔ ⴰⵙⵙ ⴰⴷ.[3][4]
ⴰⵎⴷⵢⴰ ⴰⵇⴱⵓⵔ ⴰⴽⴽⵯ ⵏ ⵜⵄⵉⴱⵔⵉⵜ ⵜⴰⵇⴱⵓⵔⵜ ⴷⴰ ⵉⵜⵜⴰⵖⵓⵍ ⵓⵙⴰⴽⵓⴷ ⵏⵏⵙ ⵖⵔ ⵜⴰⵙⵓⵜ ⵜⵉⵙ 10 ⴷⴰⵜ ⵏ ⵜⵍⴰⵍⵉⵜ.[5] ⵉⵜⵜⵢⵓⵔⴰ ⵓⵎⴰⵜⴰ ⵏ ⵢⵉⵏⵊⵉⵍ ⴰⵄⵉⴱⵔⵉ ⵙ ⵜⵄⵉⴱⵔⵉⵜ ⵜⵉⵏⵊⵉⵍⵉⵜ, ⵜⴱⵓⵖⵍⵓ ⵖ ⵜⴰⵙⵓⵜⴰ ⵜⵉⵙ 6 ⴷⴰⵜ ⵏ ⵜⵍⴰⵍⵉⵜ, ⵖ ⵓⵣⵎⵣ ⵏ ⵓⴽⵔⵔⴰⴼ ⴷⴰⵔ ⵉⴱⴰⴱⵉⵍⵉⵢⵏ. ⴰⵢⴰ ⴷ ⵎⵉⵍⵎⵉ ⵇⵇⴰⵔⵏ ⵡⵓⴷⴰⵢⵏ ⵉ ⵢⵉⵍⵙ ⵏⵏⵙⵏ ⵙ "ⵉⵍⵙ ⴰⴼⵓⵥⴰⵕ" (לְשׁוֹן הַקֹּדֶש, ⵙ ⵜⴼⵉⵏⴰⵖ: ⵍⴰⵛⵓⵏ ⵀⴰⴽⵓⴷⵉⵛ) ⵣⵖ ⵉⵣⵎⴰⵣ ⵉⵇⴱⵓⵔⵏ. ⴰⵢⵉⵏⵊⵉⵍ ⵓⵔ ⴷⴰ ⴰⵙ ⵉⵇⵇⴰⵔ ⵙ ⵢⵉⵙⵎ "ⵄⵉⴱⵔⵉⵜ" ⴳ ⵓⴹⵕⵉⵚ ⵏⵏⵙ, ⵎⴰⵛⵛ ⴷⴰ ⴰⵙ ⵉⵜⵜⵉⵏⵉ Yehudit nɣ Səpaṯ Kəna'an (ⴰⵙⵓⵖⵍ. "ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⵏ ⴽⴰⵏⵄⴰⵏ").[6]
ⵜⴰⵙⵏⴰⵥⵖⵓⵕⵜ
[ⵙⵏⴼⵍ | ⵙⵏⴼⵍ ⴰⵙⴰⴳⵎ]ⵜⴽⵛⵎ ⴷ ⵜⴳⵓⵔⵉ "ⵜⴰⵄⵉⴱⵔⵉⵜ" ⵖⵔ ⵜⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵙⴳ ⵜⵄⵕⴰⴱⵜ ⵜⴰⵜⵔⴰⵔⵜ ⵏⵏⵉ ⵜⵜ ⴷ ⵢⵓⵡⵉ ⴰⵡⴷ ⵏⵜⵜⴰⵜ ⵣⴳ ⵜⴳⵓⵔⵉ ⵜⴰⵄⵉⴱⵔⵉⵜ "עִבְרִי". ⵉⵜⵜⵓⵖⴰⵍ ⵉⵜⵜⵓⵚⴽⴰ ⵢⵉⵙⵎ ⴰⴷ ⵙ ⵓⴼⴳⴳⴰⴳ ʕ-b-r (ע־ב־ר), ⵉⴳ ⵓⵏⴰⵎⴽⵉ ⵏⵏⵙ "ⵜⴰⵙⴳⴰ ⴰⵏⵏ ⵢⴰⴹⵏ", "ⴰⴳⵎⵎⴰⴹ ⴰⵏⵏ", ⵉⵍⵉ ⴰⵣⴷⴰⵢ ⴷ ⵓⵣⵣⴳⵔ.[7]
ⵜⴰⴳⵓⵔⵉ "ⵜⵓⴷⴰⵢⵜ" ⵜⴳⴰ ⵓⵏⵜⵉ ⵏ ⵢⵉⵙⵎ ⵏⵏⴰ ⵉⵜⵜⵓⴼⴽⴰⵏ ⵉ ⵓⴼⴳⴰⵏ ⵏⵏⴰ ⵉⴳⴰⵏ ⵓⴷⴰⵢ ⵙ ⵓⵙⴳⴷ ⴷ ⵉⵥⵓⵕⵏ ⴷⴰⵔ ⵉⵎⴰⵣⵉⵖⵏ. ⴳ ⵜⴰⵏⵏⴰⵢⵜ ⵏ ⴽⵔⴰ ⵏ ⵉⵎⵔⵣⵣⵓⵜⵏ, ⵜⵓⴷⴼ ⴷ ⵜⴳⵓⵔⵉ ⴰⴷ ⵣⴳ ⵜⴳⵓⵔⵉ ⵜⴰⵕⴰⵎⵉⵜ "yūdāy-ā" ⵏⵏⴰ ⴷ ⵓⵡⵉⵏ ⵓⴷⴰⵢⵏ ⵉⵎⵣⵡⴰⴳ ⵉⵎⵣⵡⵓⵔⴰ ⵙⴰⵡⴰⵍⵏⵉⵏ ⵙ ⵜⴰⵕⴰⵎⵉⵜ ⵙ ⵜⴼⵔⵉⵇⵜ ⵏ ⵓⴳⴰⴼⴰ.[8][9]
ⴰⴱⴷⴰⵔ ⴰⵇⵇⴱⵓⵔ ⴰⴽⴽⵯ ⵏ ⵢⵉⵙⵎ ⵏ ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⴰ ⴷⴰ ⵜ ⵏ ⵜⵜⴰⴼⴰ ⴳ ⵜⵣⵡⵓⵔⵜ ⵏ ⵓⴷⵍⵉⵙ ⵏ ⵙⵉⵔⴰⵅ ⵏ ⵜⴰⵙⵓⵜ ⵜⵉⵙ 2 ⴷⵜ.[10] ⵓⵔ ⴷⴰ ⵉⵙⵙⵎⵔⴰⵙ ⵢⵉⵏⵊⵉⵍ ⴰⵄⵉⴱⵔⵉ ⵜⴰⴳⵓⵔⵉ ⵏ "ⵄⵉⴱⵔⵉ" ⵎⴽ ⵉⵙⴰⵡⵍ ⴼ ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⵏ ⵓⵖⵔⴼ ⵓⴷⴰⵢ. ⴳ ⵓⴷⵍⵉⵙ ⵏ ⵉⴳⵍⵍⵉⴷⵏ ⴷⴰ ⵜⴻⵜⵜⵓⵙⵎⵎⴰ ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⴰⴷ Yehudit (יְהוּדִית).[11]
ⵜⴰⵏⵏⴰⵢⵉⵏ
[ⵙⵏⴼⵍ | ⵙⵏⴼⵍ ⴰⵙⴰⴳⵎ]ⵉⵙⴰⵖⵓⵍⵏ
[ⵙⵏⴼⵍ | ⵙⵏⴼⵍ ⴰⵙⴰⴳⵎ]- ^ Jordan, Antoine (1934). Dictionnaire berbère-français (dialectes tašelhait). Rabat: Éditions Omnia. p. 146.
- ^ Chomsky, William (1957). Hebrew: The Eternal Language (in ⵜⴰⵏⴳⵍⵉⵣⵜ). Philadelphia: The Jewish Publication Society of America. pp. 1–13.
- ^ Fesperman, Dan (26 April 1998). "Once 'dead' language brings Israel to life Hebrew: After 1,700 years, a revived language becomes a common thread knitting together a nation of immigrants with little in common except religion". The Baltimore Sun. Sun Foreign Staff. Archived from the original on 29 March 2017. Retrieved 28 March 2017.
- ^ Grenoble, Leonore A.; Whaley, Lindsay J. (2005). Saving Languages: An Introduction to Language Revitalization. United Kingdom: Cambridge University Press. p. 63. ISBN 978-0-521-01652-0. Archived from the original on 8 April 2023. Retrieved 28 March 2017.
Hebrew is cited by Paulston et al. (1993:276) as 'the only true example of language revival.'
- ^ "Most ancient Hebrew biblical inscription deciphered". Physorg.com. 7 January 2010. Archived from the original on 27 January 2012. Retrieved 25 April 2013.
- ^ Sáenz-Badillos (1993)
- ^ "5676. עֵ֫בֶר (eber) – region across or beyond, side". Strong's Hebrew: 5676. עֵ֫בֶר (Eber) -- Region beyond, side, other side, across. Strong's Hebrew. Archived from the original on 17 April 2018. Retrieved 25 March 2018 – via Biblehub.com.
- ^ ⴰⵍⴱⵓⴹ:Bdr aɣmis
- ^ Sànchez, Carles Múrcia (2021). Gramàtica amaziga: estàndard del diasistema amazic septentrional (in Catalan). Edicions Universitat Barcelona. p. 52. ISBN 978-84-9168-658-3.
- ^ Xeravits, Géza; Zsengellér, József (25 June 2008). Studies in the Book of Ben Sira: Papers of the Third International Conference on the Deuterocanonical Books, Shime'on Centre, Pápa, Hungary, 18–20 May, 2006. Brill. p. 43. ISBN 978-90-04-16906-7.
- ^ "2 Kings 18 / Hebrew - English Bible / Mechon-Mamre". mechon-mamre.org. Retrieved 2025-09-24.
- Articles containing Hebrew-language text
- CS1 ⵜⴰⵏⴳⵍⵉⵣⵜ-language sources (en)
- CS1 Catalan-language sources (ca)
- ⴰⵎⵏⵏⵉ ⵡⴰⵔ ⵉⵙⵖⵓⵏⵏ ⵉⴳⵏⵙⴰⵏⵏ
- ⴰⵎⵏⵏⵉ ⵡⴰⵔ ⵉⵙⴰⵖⵓⵍⵏ
- ⴰⵎⵏⵏⵉ ⴰⵎⵓⴷ
- Language articles without speaker estimate
- Language articles with unsupported infobox fields
- Articles containing Old Aramaic (up to 700 BCE)-language text
- ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵉⵏ ⵜⵉⵙⴰⵎⵉⵢⵉⵏ
- ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵉⵏ